Terapia behawioralna

Terapia behawioralna

W szerokiej gamie zajęć edukacyjnych proponowanych przez naszą placówkę znajduje się także terapia behawioralna, czyli pomaganie uczniom w nabywaniu umiejętności funkcjonalnych, rozwijających ich niezależność. Tę formę oddziaływań realizujemy w przedszkolu i szkole podstawowej, podczas zajęć indywidualnych i grupowych.

Kto i co?

Terapia behawioralna jest stosowana przede wszystkim w pracy z uczniami ze spektrum autyzmu. Nadrzędnym celem terapii jest pomaganie uczniom w nabywaniu umiejętności funkcjonalnych, które rozwiną ich niezależność. Nastawiona jest na modyfikacje lub zmianę określonych zachowań.
Terapia behawioralna jest metodą jasno wytyczającą cele, operującą własnym systemem pojęć i narzędzi. W naszej szkole podstawę stanowią: system wzmacniania uczniów, gospodarka żetonowa oraz plan aktywności.
System wzmacniania – to proces, w którym bodziec lub zdarzenie nasila reakcje lub zwiększa prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
Rodzaje wzmocnień:
– społeczne: uwaga, aprobata, uznanie, pochwała
– rzeczowe: jedzenie, picie, ulubione przedmioty
– dotyczące przywilejów i aktywności: zabawa, spacer
Wybór wzmocnienia pełni niezwykle ważną rolę w terapii, dlatego jego rodzaj zawsze uzgadniany jest z rodzicami, wychowawcą lub z uczniem (jeśli jest taka możliwość).

Gospodarka żetonowa – czyli popularne tabliczki motywacyjne – to system motywowania uczniów, wykorzystujący żetony (punkty) do nagradzania pożądanych zachowań. Gdy uczeń otrzymuje żeton, zawsze łączymy to z pochwałą konkretnego zachowania. Przed rozpoczęciem pracy z tabliczką motywacyjną, uczeń sam wybiera nagrodę z tablicy nagród, którą chce otrzymać po wykonaniu zadania.

Plan aktywności – to zestaw zdjęć, symboli lub słów, które są wskazówką do wykonania określonej sekwencji czynności. W naszej pracy stosujemy symbole PCS lub Makaton.

Indywidualnie

Podczas zajęć indywidulanych realizowane są trzy podstawowe cele:
– rozwijanie zachowań deficytowych, czyli takich, które uważa się za normalne i pożądane u dziecka w pewnym wieku, a które u danego ucznia występują zbyt rzadko lub wcale (samoobsługa, naśladowanie, zabawy tematyczne, okazywanie uczuć, prawidłowa mowa)
– redukowanie zachowań niepożądanych (destrukcyjnych, agresywnych, autoagresywnych, zakłócających, odmawianie jedzenia)
– generalizowanie i utrzymywanie efektów w czasie, czyli przenoszenie utrwalonych zachowań do nowych sytuacji i utrzymywanie efektów terapii w czasie. Rozwijanie mocnych stron uczniów
– rozwiązywanie problemów bieżących zgłaszanych przez rodziców i wychowawców oraz zaobserwowanych przez terapeutów pracujących z uczniem

W grupie

Terapia grupowa obejmuje przede wszystkim trening umiejętności społecznych (TUS).
Umiejętność funkcjonowania w grupie jest dla dziecka bardzo ważna, a jej brak może rodzić szereg problemów. Poprzez wspólną aktywność (zabawę, pracę) dzieci nabywają umiejętność m.in. słuchania, współpracy, czekania na swoją kolej, radzenia sobie z uczuciami (pozytywnymi i negatywnymi), prawidłowego reagowania na bodźce z otoczenia oraz kontrolowania swoich reakcji, prawidłowego zachowania się w nowych, często niełatwych sytuacjach.

Przygotowała: mgr Ilona Kobus